Notwehr (2022) — Chamber opera (60′). Concept & co-creatie: Annelies Van Parys (muziek), Gaea Schoeters (libretto), Sjaron Minailo (regie). Een productie in opdracht van La Biënnale di Venezia, in co-productie met Studio Minailo, Hermes Ensemble, B Rock & Muziektheater Transparant.
A good libretto – all too rare in contemporary opera – certainly helps. Schoeters strikes just the right balance between poetry and prose, never too wordy, but always a compelling narrative. The two women’s stories unfold without pathos, all the more moving for their economy. (Shirley Apthorp / Slippedisc)
Van Parys’ idiomatic instrumental writing, strong vocal lines, and her characteristic ability to weave in and out of music history without losing her own voice all contribute to the evening’s strength.
Johanna Zimmer and Els Mondelaers, as the two imprisoned women, inhabit their roles completely.
During an illegal protest action, a young activist is arrested. She is locked up for the night together with an older barmaid, who’s been accused of killing her husband. The two women unwillingly share the small prison cell: their forced togetherness starts out on a tense note, but as time passes they open up to each other. First reluctantly and uneasily, then more intimately, they share their fears and hopes. Sheltered by the night, they look back on their lives, and wonder what freedom really is, and what they are willing to risk it for. And if the end justifies the means, even if that means breaking the law. Where at first they have no understanding at all for each others actions, they soon find out they have more in common than expected. Their encounter, confined in time and place by their imprisonment, becomes an internal journey, that will change them both.
Volver meets Hiroshima mon Amour in this touching story of injustice & hope.
Just like in Adriano Banchieri’s (1605/1623) madrigal cycle Barca di Venetia per Padova (two) people with a very different social background are brought together by coincidence — or is it fate? — and forced to spend a certain amount of time together in a limited space. And just like Banchieri’s travellers, these two women are ‘in the same boat’… Composer Annelies Van Parys’ music enters into dialogue with the Banchieri madrigals, as librettist Gaea Schoeters weaves the old texts into the new libretto and the vocal ensemble paints a picture of the events that led up to incarceration of both women. The two soloists share their thoughts and feelings not only with each other, but also with the audience, as they comment on their own situation — thus turning Notwehr into a performance that is both playful and touching, light and dark. Staged by Sjaron Minailo.
What is freedom? And what are you willing to sacrifice it for?
Dedicated to Maria Kalesnikava
& all other brave women who risk their freedom in their battle for a better world
—
“Annelies Van Parys idiomatisch instrumentaal schrijven, sterke zanglijnen en karakteristieke vermogen om in en uit de muziekgeschiedenis te weven zonder haar eigen stem te verliezen, dragen bij aan de kracht van de avond. … Een goed librettto helpt zeker. Schoeters weet precies de balans te vinden tussen poëzie en proza, nooit te langdradig, maar altijd een meeslepend verhaal.”
25.09.2022 – Slippedisc.com (Classical Music News Site)
“… bijzonder sterk en doorleefd zingende hoofdrolspeelsters. … Er zit in de nieuwe productie enorm veel vaart, zowel theatraal als muzikaal. Van Parys bewees eerder al met opera’s als ‘Private View’ en ‘Usher’ dat ze uitstekend muziek voor stem kan componeren. Dat doet ze hier opnieuw. Je luistert geboeid, ook naar de fijne orkestratie van het HERMESensemble.”
27.09.2022 – De Tijd – Koen Van Boxem
“Een 50 minuten durend aangrijpend, fijnzinnig en somber eerbetoon aan Maria Kalesnikava … en aan de andere moedige vrouwen die het systeem hebben bekampt voor een “rechtvaardigere wereld”. … Notwehr, een experiment in het laten samen bestaan van uiteenlopende werelden, plekken en kunstdisciplines, wordt onthaald op een spontaan en warm applaus van het voltallige publiek, dat heel de voorstelling lang uiterst aandachtig volgde.”
29.09.2022 – OLyrix – Maggiolen uscotti
Twee vrouwen delen ongewild een gevangeniscel: een jonge activiste die opgepakt is na een illegale protestactie, en een volksvrouw die haar vriend vermoord heeft. Hun gedwongen samenzijn begint op gespannen voet, maar naarmate de nachten verstrijken, delen ze hun angsten en hun hoop met elkaar. En raken met elkaar in gesprek over welke dingen in het leven het waard zijn ervoor te vechten, en hoever je daarin kan en mag gaan. En of een goed doel alle middelen heiligt, ook al overschrijd je daarmee de wet. Hun gedeelde opsluiting wordt een innerlijke reis, die hen allebei blijvend zal veranderen.
Volver meets Hiroshima mon Amour in dit ontroerende verhaal over onrecht en hoop.
Net zoals in Banchieri’s Barca di Venetia per Padova worden (twee) mensen met een totaal verschillende sociale achtergrond door toeval — of is het het lot? — ertoe gedwongen op een beperkte oppervlakte een bepaalde tijd met elkaar door te brengen. En net als Banchieri’s reizigers zitten ze ‘in hetzelfde schuitje’… Componist Annelies Van Parys laat haar muziek dialogeren met Adriano Banchieri’s (1605/1623) madrigalen-cyclus La Barca di Venezia a Padua, terwijl librettist Gaea Schoeters de oude teksten verweeft met het nieuwe libretto. Het vocaal ensemble fungeert als echo van het verleden en de buitenwereld, en schetst met een combinatie van oude en nieuwe muziek een beeld van de gebeurtenissen die geleid hebben tot de opsluiting van de twee vrouwen. De solistes delen hun gedachten en gevoelens niet alleen met elkaar, maar ook met het publiek, door commentaar te geven op hun eigen situatie. Notwehr is tegelijkertijd speels en ontroerend , licht en donker. Sjaron Minailo tekent voor de regie.
Wat is vrijheid? En waarvoor ben je bereid ze op te geven?
Opgedragen aan Maria Kalesnikava
& alle andere dappere vrouwen die hun vrijheid op het spel zetten in hun strijd voor een betere wereld
Pers
Lesbians in a palazzo light up the Venice Music Biennale – Slippedisc review (Shirley Apthorp) — read here
Een gevangenisdrama op maat van Tintoretto — De Tijd — read here
66th Venice Biennale of Music: beyond the bars, by a few notes — Olryx — read here or here in French
Biennale day 11 – video summary
Sous le regard du Tintoret – review
All about jazz – review
Corriere Musicale – review
Speellijst
24/09/22 — Scuola Grande di San Rocco, Venezia (I) – Worldpremiere
10/03/2024 — Schaubuhne Lindenfels, Leipzig (D) – Deutsche Uraufführung
19/03/2024 — Concertgebouw Brugge (B) – Belgische première
18/05/2024 — Schouwburg Rotterdam (NL) – Nederlandse première
Cast & Crew
Notwehr (60′)
Creation & crew
Annelies Van Parys / Adriano Banchieri — composer
Gaea Schoeters — librettist
Sjaron Minailo — stage director
Raphael Rene Jacobs — regieassistent
Maarten Warmerdam — lichtontwerp
Patricia Hofstede — kostuum
Annik Laruelle & Anne Van Es / Muziektheater Transparant — production manager
Cast
Johanna Zimmer — soprano
Els Mondelaers — mezzosoprano
Gaea Schoeters — narrator
HERMES ensemble
Mar Sala Ramagosa (in Venice) / Karin de Fleyt (on tour) — flute / bassflute
Stijn Saveniers — violoncello & conductor
Bram Fournier — trombone
Gaetan La Mela — percussion
B Rock Vocal Consort (on tour)
VENETIAETERNA vocal Ensemble (in Venice)
Silvia Porcellini, soprano
Elisabetta Cuman, mezzosoprano
Miranda Ying Quan, contralto
Giacomo Schiavo, tenor
Francisco Augusto Bois, bass
Francesco Erle, conductor
Translation into German by Christina Brunnenkamp
Commissioned by La Biennale di Venezia
a production of Studio Minailo/HERMESensemble/B Rock / Muziektheater Transparant
Technische gegevens
Music Theatre Performance
for 2 singers, vocal ensemble (5) and ensemble (4)
50′
Commissione de La Biennale di Venezia