verhalen uit het witte land 1 #wijdewereld
Rondom ons was er niets, alleen maar wit, en de twee smalle zwarte slijkstreepjes van het geitenpad waarop we reden, precies één auto breed. Of net iets minder. Van beschaving was er hoegenaamd geen sprake, van bewoning evenmin.
Het is wonderbaarlijk hoe snel je in sommige landen van de kaart af kan rijden, en je plotsklaps ergens bevinden waar er geen spoor van menselijke aanwezigheid meer te bespeuren is. 360° leegte, urenlang.
Dan, even onverwacht, even ogenblikkelijk, die groep mannen.
Geweer over de arm, brandende autoband tussen hen in.
Te verbaasd om bang te zijn keken we elkaar aan: ‘is dat nu een roadblock?’
Onze vrees bleek ongegrond; zodra we dichterbij kwamen, weken de mannen uiteen. Van beide zijden van de weg keken ze ons enigszins verwonderd aan – niet onterecht, er was werkelijk geen enkele logische verklaring te bedenken voor onze aanwezigheid op dit bergpad in deze weersomstandigheden. Dat we de weg vroegen, deed hen nog wat meer de wenkbrauwen fronsen – evenmin onterecht, want als we zelfs niet wisten waar we waren, hadden we al helemaal geen reden om hier te zijn. Hier, in the middle of nowhere.
Verbaasd of niet, ze wezen ons de weg naar de hoofdweg, die we ook vonden, net als enige beschaving en bewoning. Helaas wel geen enkel café – een land zonder café’s, dat kan toch niet? Zelfs geen theehuis, niets. En ook geen antwoord op de vraag wat die mannen daar deden, zo helemaal nergens, aan de rand van de weg?
Uiteindelijk legden we de kwestie voor aan onze gastvrouw. Zowel die van de café’s als van de mannen.
‘Theehuizen hebben we niet, dat is iets voor moslims. In Azerbeijan zal je dat wel vinden, maar niet hier. Het past niet bij onze orthodoxe cultuur, en ook niet bij de Russische erfenis: echte mannen drinken geen thee. Die houden het bij wijn, of beter nog: chacha, de plaatselijke wodka. Café’s vind je alleen in de steden, want buitenshuis drinken is te duur. We kunnen het gewoonweg niet betalen. Iedereen stookt zijn eigen drank en maakt zijn eigen wijn, zeker hier. Of je haalt de chacha in een plastic literfles bij de winkel op de hoek. Maar thuis drinken doe je alleen bij het eten, want de keuken is het terrein van de vrouwen, daar zijn zij de baas. En dus drinken de mannen op straat. Zelfs als het min 20 vriest.’
Vandaar die brandende autoband. En de geweren dan? ‘Traditie. Zonder geweer kom je als man eigenlijk niet buiten. En nu de overheid de wapenwet zo heeft verstrengd, en probeert de zware wapens en de kalashnikovs van straat te halen, zijn veel mannen weer overgestapt op een klein jachtgeweer. Het dient tenslotte voornamelijk om over je arm te hangen.’
Dus wie door winters Georgië rijdt, en denkt dat hij een roadblock ziet: vrees niet. Het is gewoon het plaatselijke buurtcafé.